Đối với các tín đồ đam mê thể thao thì việc thuật ngữ sút luân lưu đã không còn quá xa lạ. Đây là thuật ngữ xuất hiện phổ biến khi có bất kỳ trận đấu bóng đá nào diễn ra. Theo chân chuyên gia để tìm hiểu rõ hơn về khái niệm sút luân lưu là gì trong bài viết dưới đây.
Sút luân lưu là gì?
Sút luân lưu là gì? Trong lĩnh vực bóng đá thì đá/sút luân lưu là hình thức đá phạt trực tiếp hay đá phạt 11m ngay trong vòng cấm địa. Khoảng cách của sút luân lưu là 11 mét tính từ chấm đá phạt cho đến đường biên ngang nơi đặt khung thành mà thủ môn đối phương đang đứng.
Cú đá phạt sút luân lưu được thực hiện bởi hai cầu thủ duy nhất là cầu thủ đội tấn công và thủ môn của đội bị phạt. Penalty shoot – out được đánh giá như một hình thức ghi bàn dễ nhất chỉ với khoảng cách 11m thì một cầu thủ không có tên tuổi vẫn có thể đánh bại thủ môn đẳng cấp quốc tế.
Thông thường tại các giải đấu lớn, sút luân lưu có vai trò đặc biệt quan trọng khi mang đến tính quyết định thắng thua cho một đội bóng. Khi hai đội đang hòa thì việc thực hiện thành công sút luân lưu vẫn giúp đội bóng mang về tỉ số. Trường hợp thực hiện hỏng loạt luân lưu, đội bóng sẽ bị ảnh hưởng tâm lý cực kỳ nặng dẫn đến phong độ đi xuống với nhiều lỗ hổng được tạo ra.
Đối với bóng đá hiện đại, penalty shoot – out đã trở thành một nguyên tắc không thể thiếu để tạo nên tính chuyên nghiệp của các giải đấu quốc tế. Hầu như mọi trận đấu đều có thể xảy ra tình huống sút luân lưu và tất cả sẽ nghe theo chỉ đạo của trọng tài chính cũng như bộ luật của FIFA đang được ban hành.
Những thay đổi quan trọng trong lịch sử phát triển sút luân lưu
Sút luân lưu được ra đời từ rất lâu khi bóng đá chỉ mới bước vào giai đoạn bắt đầu nên không ít người vẫn tò mò loạt luân lưu là gì. Hình thức sút phạt này trải qua không ít lần thay đổi như sau:
- Trước năm 1902, sút luân lưu được xem như hình thức đá phạt tự do tại vòng cấm mà không có một khoảng cách cố định.
- Năm 1902, hình thức này được chính thức thay đổi với khoảng cách 12 bước chân, tương đương 10.97 mét đến khung thành đối phương.
- Năm 1937 sau khi theo dõi hàng loạt các giai đoạn bóng đá, các tổ chức có thẩm quyền đã quyết định thiết lập khoảng cách đá luân lưu là chuẩn 11 mét.
- Đến tận 2019, đá luân lưu sở hữu cơ chế điều chỉnh đá lại khi cầu thủ thực hiện đá phạt hoặc thủ môn di chuyển trước khi hiệu lệnh được bắt đầu.
Những loại sút luân lưu phổ biến hiện nay
Ngoài hiểu được thuật ngữ đá luân lưu là gì thì người hâm mộ cần nắm bắt những loại sút phạt đền sút luân lưu phổ biến hiện nay. Theo đó, sẽ có hai loại đá luân lưu dựa theo luật của bóng đá như sau:
Sút luân lưu do phạm lỗi
Đây là một dạng đá luân lưu xuất hiện ở mọi trận đấu và giải đấu bóng đá thế giới với sự quyết định đến từ phía trọng tài chính. Khi cầu thủ vi phạm lỗi ngay trong vòng cấm, nhận thấy mức độ nguy hiểm hoặc cản trở trực tiếp đến cơ hội ghi bàn thì trọng tài được phép chỉ tay lên chấm phạt đền để đội bị phạm lỗi hưởng quả đá luân lưu.
Sút luân lưu loại này có thể xuất hiện trong mọi khung thời gian của trận đấu miễn là tình huống phát sinh do lỗi ngay trong vòng cấm địa. Điểm đặc biệt của đá luân lưu do phạm lỗi là cầu thủ sút phạt có thể đá bồi vào khung thành nếu pha đá luân lưu được thực hiện thất bại và văng ra bên ngoài.
Loạt sút luân lưu sau hiệp phụ
Đá luân lưu sau hiệp phụ là một trong những thông tin được người hâm mộ quan tâm nhiều nhất khi nhắc đến đá luân lưu là gì. Hình thức sút phạt được thực hiện ở các vòng đấu quan trọng trong giải đấu như Vòng 1/16, Tứ Kết, Bán Kết và Chung Kết khi cả hai đội thi đấu 120 phút ( 90 phút 2 hiệp chính và 30 phút 2 hiệp phụ) nhưng vẫn bất phân thất bại.
Lúc này, sút luân lưu sẽ được áp dụng để định đoạt kết quả thắng thua của trận đấu. Mỗi đội sẽ được phép sút 5 quả phạt đến với những cầu thủ được ban huấn luyện tinh tưởng. Sau 5 quả, đội nào có nhiều pha sút luân lưu thành công hơn sẽ là đội chiến thắng. Còn khi hai đội đã sút cả 5 quả nhưng tỷ số vẫn ngang nhau thì tiếp tục đá cho đến khi tìm ra đội chiến thắng cuối cùng.
Tình huống xuất hiện sút luân lưu là gì?
Thông thường, khái niệm sút luân lưu là gì xuất hiện trong các vấn đề “nhạy cảm” ở vòng cấm của đối phương, liên quan đến các tình huống như sau:
- Dùng tay chơi bóng trong vòng cấm: Nếu cầu thủ đang thực hiện một đường chuyền hoặc cú sút về phía khung thành nhưng lại trúng tay của một cầu thủ đối phương ở ngay vòng cầm. Dù là tình huống vô tình hay cố ý thì trọng tài hoàn toàn có thể chỉ tay vào chấm sút luân lưu ngay lập tức bởi đây là một trong những điều luật trong bóng đá quốc tế.
- Phạm lỗi ngăn cản cơ hội rõ rệt: Các cầu thủ phòng ngự vì ngăn cản đợt tấn công của đối phương nên đã gạt giò, đá cao chân, kéo áo,… nhằm ngăn cản cơ hội ghi bàn đều có thể phát sinh ra tình huống sút luân lưu nếu trọng tài phát hiện. Đôi lúc, công nghệ VAR sẽ chính thức vào cuộc để làm rõ các tình huống phạm lỗi nhạy cảm trong vòng cấm.
Kết luận
Những giải thích chi tiết phía trên đến từ các chuyên gia đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm cũng như thông tin hữu ích về sút luân lưu. Có thể thấy đây không chỉ là cơ hội ghi bàn mà còn là yếu tố quyết định sự thành bại trong một trận cầu tâm điểm tại các giải đấu quan trọng.
